Fatwa Sebagai Rujukan dan Autoriti di Mahkamah Sivil Malaysia
Fatwa as an Authority in Civil Courts of Malaysia
DOI:
https://doi.org/10.33102/jfatwa.vol11no1.5Keywords:
Fatwa, Autoriti, Mahkamah, Sivil.Abstract
Abstract
States Enactment of Islamic Religious Administration provides that fatwa is recognized in Malaysian civil court. The recognition of fatwa allows the civil court judges to refer to the fatwa for any case put on trial. However, the position of fatwa and mufti’s opinion as authority in the civil court requires further clarification. This paper will explain the authority of fatwa in Malaysian civil court. Document analytical methods on court cases will be used to identify whether the issued mufti’s opinion and fatwa are really taken as reference and become authoritative in Malaysian civil court. The study found that most cases in the civil courts referred and accepted the fatwa issued by fatwa institutions. Study findings explain the position of fatwa that helps the judges to resolve disputes in the civil courts, especially for cases that involve the Islamic law. Reference of fatwa in civil court ruling is likely due to inability of judges to resolve disputes that involve the Islamic law. For fatwa that is not taken as reference, it could possibly be that the judges tend to overlook on the importance of fatwa for they view that written civil law are much more relevant and applicable. This study is important to present fatwa as an authoritative source of law in the judicial system in Malaysia, in fact the influence of fatwa transcends the civil court that is secular in nature.
Keyword(s): Fatwa, Authority, Court, Civil
ABSTRAK
Enakmen Pentadbiran Agama Islam Negeri-Negeri memperuntukkan bahawa fatwa diiktiraf di mahkamah sivil Malaysia. Ini membolehkan hakim merujuk kepada fatwa dalam kes yang dibicarakan. Namun, kedudukan fatwa dan pendapat mufti sebagai autoriti di mahkamah sivil masih memerlukan penjelasan. Artikel ini akan mengemukakan sudut pandang keautoritian fatwa dalam penghakiman di mahkamah sivil. Method analisis dokumen terhadap kes-kes mahkamah akan digunakan bagi mengenal pasti sama ada pandangan mufti dan fatwa yang dikeluarkan itu benar-benar menjadi rujukan dan berautoriti di mahkamah sivil Malaysia. Dapatan kajian menunjukkan sebahagian kes di mahkamah sivil merujuk dan menerima fatwa yang dikeluarkan oleh institusi fatwa di negara ini. Ini menjelaskan kedudukan fatwa yang membantu para hakim dalam menyelesaikan pertikaian di mahkamah sivil terutamanya jika pertikaian itu melibatkan hukum syarak. Rujukan fatwa di mahkamah sivil berkemungkinan kerana ketidakmampuan hakim menyelesaikan pertikaian yang melibatkan hukum syarak. Terdapat juga fatwa yang tidak dirujuk berkemungkinan hakim berpandangan tiada keperluan untuk merujuk kepada fatwa memandangkan undang-undang bertulis sivil lebih relevan dan terpakai. Kajian ini penting bagi menggambarkan kedudukan fatwa sebagai sumber hukum yang berautoriti dalam sistem peradilan di Malaysia malahan pengaruhnya merentasi mahkamah sivil yang sekular.
Kata Kunci : Fatwa, Autoriti, Mahkamah, Sivil.
Downloads
References
Abdul Hamid Mohamad. (2016). Konflik dan Pengharmonian (Konflik Bidang Kuasa dan Pengharmonian Undang-Undang). Kuala Lumpur: Institut Kefahaman Islam Malaysia.
Abdul Monir Yaacob. (2005a). Kuasa Perundangan Dalam Sebuah Negara Islam : Kes Malaysia. Dlm. Institut Kefahaman Islam Malaysia (pnyt.). Malaysia Sebagai Sebuah Negara Islam. Kuala Lumpur: Institut Kefahaman Islam Malaysia. 321–361.
Abdul Monir Yaacob. (2005b). Ke Arah Mewujudkan Kerangka Perundangan Syariah Yang Lebih Lengkap Di Malaysia. Dlm. Siti Shamsiah Md Supi (pnyt.). Asas dan Kerangka Perundangan Negara Islam - Malaysia. Kuala Lumpur: Institut Kefahaman Islam Malaysia. 1-19.
Ahmad Hidayat Buang. (2012). Ke Arah Membangun Garis Panduan dan Piawaian Pengeluaran Fatwa di Malaysia: Skop dan Kandungan. Muzakarah Pakar: Garis Panduan dan Piawaian Pengeluaran Fatwa Peringkat Kebangsaan. Nilai: Universiti Sains Islam Malaysia. 1-6
Ahmad Hidayat Buang. (2004). Analisis Fatwa-Fatwa Syariah di Malaysia. Dlm. Ahmad Hidayat Buang (pnyt.). Fatwa di Malaysia. Kuala Lumpur: Jabatan Syariah dan Undang-Undang. 163-180.
Ahmad Mohamed Ibrahim. (1999). Pentadbiran Undang-Undang Islam di Malaysia. Kuala Lumpur: IKIM.
Asaf Fyzee. (1963). Muhammadan Law in India. Comparative Studies in Society and History, 5(4), 401–415.
David Pearl. (1995). The Application of Islamic law in the English Courts. Dlm. E. Cotran and C. Mallat (pnyt.). Yearbook of Islamic and Middle Eastern Law. The Netherland: Brill. 3-11.
Farid Sufian Shuaib. (2010). Administration Of Islamic Law In Malaysia. Petaling Jaya: Lexis Nexis.
Hasnan Kasan. (2008). Institusi Fatwa di Malaysia. Bangi: Universiti Kebangsaan Malaysia.
Kartik Raman. (1994). Utilitarianism and the Criminal Law in Colonial India: A Study of the Practical Limits of Utilitarian Jurisprudence. Modern Asian Studies, 28(4). 739–791.
Mohd Hisham Mohd Kamal. (2009). Office of the Mufti in Malaysia: Legal History and Constitutional Role. Shariah Law Reports, 3, 20–43.
Mohd. Daud Bakar. 1997. Instrumen Fatwa Dalam Perkembangan Perundangan Islam. Jurnal Syariah, Jilid 5 Bil, 1.
Othman Ishak. (1981). Fatwa Dalam Perundangan Islam. Kuala Lumpur: Penerbit Fajar Bakti Sdn Bhd.
Suwaid Tapah. (2004). Perundangan dan Penguatkuasaan Fatwa. Dlm. Ahmad Hidayat Buang (pnyt.). Fatwa di Malaysia. Kuala Lumpur: Jabatan Syariah dan Undang-Undang. 25-41.
Senarai Kes
Ahmad Yahaya lwn Majlis Agama Islam Negeri Pulau Pinang [2015] 1 LNS 802 dan [2016] 1 CLJ 1018
Commissioner of Religous Affairs, Terengganu dan lain-lain lwn Tengku Mariam [1969] MLJ 110
Fathul Bari Mat Jahya & Anor v Majlis Agama Islam Negeri Sembilan & ORS [2012] 4 CLJ 717
G Rethinasamy lwn Majlis Ugama Islam Pulau Pinang dan Satu Yang Lain [1993] 2 MLJ 166
Isa Abdul Rahman & lagi v Majlis Agama Islam, Pulau Pinang [1996] 1 CLJ 283
Linggam Sundarajoo Lwn Majlis Agama Negeri Kedah Darulaman[1994] 2 CLJ 494
Majlis Agama Islam Negeri Pulau Pinang v Abdul Latiff Hassan (As Administrator Of Estates Of Hj Mohammad Hj Abdul Rasid; Deceased) & Anor [2016] 2 CLJ 150
Majlis Agama Islam Pulau Pinang & Seberang Perai v Khatijah Yoan & ORS [2010] 3 LNS 5dan [2010] 4 CLJ 592
Ramah lwn Laton [1927] 6 FMSLR 128
Re Bentara Luar, Si Mati, Hj. Yahya bin Yusoff dan lain-lain lwn Hassan bin Othman dan lain-lain [1981] 2 MLJ 352
Re Estate Sheikh Mohamad bin Abdul Rahman bin Hazim [1974] 1 MLJ 184.
Victoria Jayaseele Martin v. Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan & Anor [2001] 9 MLJ, [2011] 7 CLJ 233
Viswalingam lwn Viswalingam [1980] 1 MLJ 10
Penafian
Pandangan yang dinyatakan dalam artikel ini adalah pandangan penulis. Jurnal Pengurusan dan Penyelidikan Fatwa tidak akan bertanggungjawab atas apa-apa kerugian, kerosakan atau lain-lain liabiliti yang disebabkan oleh / timbul daripada penggunaan kandungan artikel ini.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2018 Mohd Kamel Mat Salleh, Mohd Al Adib Samuri, Mohd Izhar Ariff Mohd Kashim
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The copyright of this article will be vested to author(s) and granted the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under the Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) license, unless otherwise stated.
