Aplikasi Kaedah Fiqh Al-Darurah Tuqaddar Biqadariha dalam Agihan Zakat untuk Mangsa Banjir

Application of Al-Darurah Tuqaddar Biqadariha from Islamic Legal Maxims in Zakat Distribution for Flood Victims

Authors

  • Siti Fariza Muhd. Fisal Pelajar Ijazah Lanjutan
  • Hasanah Abd. Khafidz Pensyarah
  • Irwan Mohd Subri Profesor Madya
  • Azman Ab. Rahman Profesor Madya

DOI:

https://doi.org/10.33102/jfatwa.vol8no1.52

Abstract

Flood that occurred in December 2014 has been categorized as the worst in Malaysia. The disaster has involved more than 100,000 people who experienced with the destruction of property and livelihoods. The victims need immediate help to restore their life back to normal. The situation was categorized as an urgency that requires the use of Islamic Legal Maxims in emergency situations. However, it is restricted by the method of “al-darurah tuqaddar biqadariha”. Thus, the study will examine the use of Islamic Legal Maxims in fiqh of zakat scheme for flood victims. The study will also suggest improvements in the coordination of assistance provided. The study found that the eligibility of a flood victim in an emergency situation is seen under the legal maxim of “al- Darurat Tubihul Mahzurat” (necessity makes illegal things legal) but should be restricted by the other legal maxim which is “al-darurah tuqaddar biqadariha” (necessities are estimated according to their quantity). Implications of the study will provide guidelines to the zakat institutions in providing proper assistance schemes to them. Further studies can be conducted to identify the effectiveness of the assistance provided to the victims.

Keywords: flood, Islamic legal maxims, emergency, flood victims, aids limitation

Abstrak

Banjir yang berlaku pada Disember 2014 dikategorikan sebagai paling buruk yang melanda kawasan Pantai Timur, Malaysia. Bencana ini telah melibatkan lebih 100,000 orang mangsa yang mengalami kemusnahan harta benda dan punca pendapatan. Mangsa memerlukan bantuan segera bagi memulihkan kembali kehidupan seperti sedia kala. Keadaan ini dikategorikan sebagai keadaan mendesak yang mengharuskan penggunaan kaedah fiqh dalam situasi darurat. Walau bagaimanapun, ia dibataskan dengan kaedah fiqh al-darurah tuqaddar biqadariha. Justeru, kajian akan mengkaji penggunaan kaedah fiqh ini dalam agihan zakat untuk mangsa banjir. Kajian juga akan mencadangkan penambahbaikan dalam penyelarasan agihan zakat yang diberikan kepada mereka. Hasil kajian mendapati kelayakan seseorang mangsa banjir dalam situasi darurat dilihat lebih tepat di bawah kaedah fiqh  al-darurat tubihul mahzurat (kemudaharatan membolehkan tegahan) tetapi perlu dibatasi dengan kaedah fiqh yang lain iaitu al-darurat tuqaddar bi qadariha (keadaan darurat ditentukan mengikut kadarnya). Implikasi kajian boleh dijadikan  garis panduan kepada institusi zakat dalam menyediakan agihan zakat yang sepatutnya kepada mangsa banjir ini. Kajian lanjutan boleh dilakukan dalam mengenalpasti keberkesanan bantuan yang diberikan kepada mangsa banjir. 

Kata kunci: banjir, kaedah fiqh, darurat, mangsa banjir, had bantuan

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biographies

Siti Fariza Muhd. Fisal, Pelajar Ijazah Lanjutan

Sarjana Ekonomi Islam, Fakulti Ekonomi & Pengurusan, Univerisiti Kebangsaan Malaysia

Hasanah Abd. Khafidz, Pensyarah

Jabatan Dakwah dan Kepimpinan, Fakulti Pengajian Islam, Universiti Kebangsaan Malaysia

Irwan Mohd Subri, Profesor Madya

Fakulti Syariah dan Undang-Undang, Universiti Sains Islam Malaysia

Azman Ab. Rahman, Profesor Madya

Fakulti Syariah dan Undang-Undang, Universiti Sains Islam Malaysia

References

Rujukan

Al-Quran
Abdullaah Jalil. (2011). Al-Qawaid al-Fiqhiyyah. Kursus Sijil Tinggi Muamalat (Asas) – ILMI. Institut Latihan Islam Malaysia (ILIM).
Abdul Ghafar, I. & Hailani Muji, T. (2006). Zakat: Pensyariatan, Perekonomian dan Perundangan. Bangi: Universiti Kebangsaan Malaysia.
‘Ali Ahmad al-Nadwiyy. (1994). al-Qawa’id al-Fiqhiyyah. Syria: Dar al-Qalam. Edisi 3.
al-Zuhayliyy, Wahbah. (1996). Fiqh dan Perundangan Islam (terj.). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Azman Ab Rahman & Hasanah Abd Khafidz. (2015). Ensiklopedia Asnaf dan Skim Agihan Zakat di Malaysia. Nilai: Universiti Sains Islam Malaysia.
Hairunnizam Wahid. (2009). Pengagihan Zakat oleh Institusi Zakat Di Malaysia, Mengapa Masyarakat Islam Tidak Berpuas Hati? Jurnal Syariah. Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya, Kuala Lumpur.
Hasanah Binti Abd Khafidz. (2006). “Asnaf Lapan: Kesan Nilai Semasa Dan Setempat Dalam Pentafsirannya Di Malaysia” (tesis kedoktoran, Jabatan Fiqh Usul, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya, Petaling Jaya, Kuala Lumpur.
Idris Ahmad S.H. (1996). Fiqh Shaficiyy. Kuala Lumpur: Penerbitan Pustaka Antara. Kuala Lumpur. Jilid 1.
Jabatan Kemajuan Islam Malaysia. (2015). Indeks Syariah Malaysia. Jabatan Kemajuan Islam Malaysia.
Kothari, C. (2004). Research Methodology: Methods and Technique. Delhi, India: New Age International Publisher.
Mahmood Zuhdi Abd Majid. (2003). Pengurusan Zakat. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Mohd Saufi Ismail. (2005). Kajian Terhadap Corak Agihan dan Pembentukan Modul Agihan Zakat di Kalangan Asnaf Fakir dan Miskin di Negeri Pantai Timur.
Mujaini Tarimin. (2012). Zakat al-Mal al-Mustafad: Amalan dan Pengalaman di Malaysia. Kuala Lumpur: Pusat Pungutan Zakat.
Majlis Keselamatan Negara, Jabatan Perdana Menteri. (1997). Dasar dan Mekanisme Pengurusan Bencana Negara. Arahan No. 20 (Semakan Semula).
Osman Lebar. (2007). Penyelidikan Kualitatif Pengenalan Kepada Teori dan Metod. Tanjung Malim, Perak: Universiti Pendidikan Sultan Idris.
Rifcat Abd Latif Masyhur. (2010). Zakat Penjana Ekonomi Islam. Selangor: Al-Hidayah Publication.
Sanep Ahmad Hairunnizam Wahid. (2004). Potensi dan Cabaran Terhadap Perluasan Sumber Zakat Sektor Pertanian. Kertas Kerja dibentangkan di Daya Saing Ekonomi Dan Sosial ke Arah Pemantapan Pembangunan Ekonomi. Fakulti Ekonomi & Perniagaan, Universiti Kebangsaan Malaysia.
Wahbah al-Zuhayliyy. (2005). Fiqh Perundangan Islam: Jilid iv. Terj. Md.Akhir Haji Yaakob. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Zulkifli Mohamad al-Bakri. (2015). Fatwa Semasa: Kutipan dan Agihan Zakat. Kertas Kerja dibentangkan di Seminar Pembentukan Semula Hala Tuju Kutipan dan Agihan Zakat di Malaysia, Universiti Sains Islam Malaysia.
Laporan tahunan Pusat Pungutan Zakat, Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan (PPZ -MAIWP). Laporan tahunan 2003 hingga 2007. http://zakat.com.my/laporan/bukulaporan.html. (diakses pada: 5 Mei 2009).
Portal Bencana. 2014. Bencana Terkini di Malaysia, Majlis Keselamatan Negara, Jabatan Perdana Menteri. http://portalbencana.mkn.gov. my/Portal/(diakses pada: 5 Julai 2015).
Portal Rasmi Jabatan Pengairan dan Saliran Malaysia. 2013. Pengurusan Banjir, Program & Aktiviti. Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar http://www.water.gov.my/our-services-mainmenu-252/ flood-mitigation-mainmenu. (diakses pada: 5 Julai 2015).
Tengku Ariff, T. M. (2015). Forum on Flood Mitigation: The Economic Impact. Dalam Persidangan Pengurusan Bencana Banjir Kelantan 2015. 70
Tengku Feissal, T. M. F. (2015). Pembangunan Dan Pengurusan Di Kawasan Terdedah Banjir. Dalam Persidangan Pengurusan Bencana Banjir Kelantan 2015.

Published

2018-07-18

How to Cite

Muhd. Fisal, S. F., Abd. Khafidz, H., Mohd Subri, I., & Ab. Rahman, A. (2018). Aplikasi Kaedah Fiqh Al-Darurah Tuqaddar Biqadariha dalam Agihan Zakat untuk Mangsa Banjir: Application of Al-Darurah Tuqaddar Biqadariha from Islamic Legal Maxims in Zakat Distribution for Flood Victims. Journal of Fatwa Management and Research, 8(1), 79–90. https://doi.org/10.33102/jfatwa.vol8no1.52